NASZ PROFIL

Historia Szkoły Podstawowej w Celinach

Publiczna szkoła w Celinach powstała w roku 1918. Początkowo należała do Okręgu Szkolnego Warszawskiego, a następnie Lubelskiego. Organizacyjnie dzieliła się na dwie klasy. Mieściła się w budynkach wynajętych u prywatnych właścicieli. Warunki lokalowe były bardzo trudne. Dało się to odczuć zwłaszcza w zimie.

Lokalizacja szkoły często zmieniała się. Z zachowanych w archiwum szkoły materiałów wynika, że ilość dzieci uczących się w klasie wahała się w granicach 10 -20 (średnio 14). Obowiązkiem szkolnym objęte były dzieci w wieku 7 - 13 lat. Pracował wtedy tylko jeden nauczyciel. W okresie międzywojennym uczono języka polskiego, rachunków z geometrią, przyrody, geografii, rysunków, robót ręcznych, gimnastyki, śpiewu, robót kobiecych i religii. Wielkim utrudnieniem w funkcjonowaniu szkoły było to, że dzieci często opuszczały zajęcia w okresie intensywnych prac polowych. Nie wszystkie posiadały podręczniki.

 Pierwszą nauczycielką Publicznej Szkoły w Celinach była Maria Czyż. Nominował ją do pracy w tutejszej szkole królewsko- polski inspektor szkolny okręgu łukowskiego. W późniejszych latach kadra pedagogiczna była zmienna. Z zachowanych materiałów wynika, że w okresie od roku 1921 do 1939 w szkole w Celinach pracowało aż 9 nauczycieli. Byli nimi: H. Karwowski, N. Krzyszewska, M. Wacykówna - przeniesiona do wsi Niedźwiadka w 1931 r., W. Piórewicz, M. Gruszecka - zwolniona w 1928 r na własną prośbę. Z. Kurkowska, P. Krawczuk - przeniesiony z Zagoździa do Celin w 1931 r., Stefan Cieśla - przeniesiony do Celin z Nowej Rudy, L. Dudkiewicz.

             Wybuch II wojny światowej i okupacja ziem polskich przez armię hitlerowską rozpoczęły tragiczny okres w dziejach naszego narodu. Już jesienią 1939 roku pojawiły się wytyczne co do dalszych losów polskiego szkolnictwa. W październiku generalny gubernator Hans Frank zapowiedział, że żaden Polak nie będzie miał możliwości zdobycia wyższego wykształcenia, a 6 grudnia tegoż roku wyszło zarządzenie nakazujące kierownikom szkół powszechnych oddawanie niemieckim władzom oświatowym podręczników przedmiotów zakazanych: historii, geografii i literatury polskiej. Inteligencja polska w tym nauczyciele, jako jedna z pierwszych grup społecznych wystąpiła masowo przeciwko okupantowi panoszącemu się na naszej ziemi. Samoobrona wyraziła się m.in. w tajnej działalności kulturalnej i oświatowej. W końcu października 1939 roku powstała Tajna Organizacja Nauczycielska - TON. Nauczyciele z narażeniem życia uczyli prawdy o Polsce, kształtując patriotyczne uczucia młodzieży. Tajne nauczanie było prowadzone w ramach szkół jawnych oraz niezależnie od nich Było to nauczanie zorganizowane, tzn. podlegało podziemnym władzom oświatowym, oraz niezorganizowane, które tworzyli sami nauczyciele bez związku z tymi władzami. Cele i założenia obu nurtów były jednak te same: chodziło o zapewnienie ciągłości nauczania pod opieką polskiego nauczyciela.

 Wieś Celiny nie była pominięta w tajnym nauczaniu. Odpowiedzialnym był tu Józef Cap z TON w Łukowie a po jego aresztowaniu T. Szepelak. Przez cały okres wojny w Szkole w Celinach pracował Jan Dąbrowski rodem pochodził z Trzebieszowa. Nauczał wg instrukcji okupanta, ale bardzo często prostował historię i geografię Polski na lekcjach. Z wielu powodów bardzo trudno było realizować program nauczania. Jednym z nich były przerwy w nauczaniu spowodowane brakiem opału a także epidemiami różnych chorób. Uczniów zmuszano do zbierania złomu, szmat i makulatury. Organizacja szkoły stopniowo zmieniała się.

Od 1 września 1944 roku było pięć klas. W roku szkolnym 1944/45 pracę w celińskiej szkole rozpoczęły dwie młode nauczycielki: Krystyna Nowik - jako kierowniczka oraz Halina Wróblówna. Obydwie pochodziły z Warszawy. Szkoła wówczas mieściła się w budynkach wynajętych. Były one małe i nie odpowiadały najprostszym wymaganiom higieniczno-sanitarnym. Wspomniane nauczycielki uczyły klasy od I-V. W okresie zimowym prowadziły wieczorowe kursy dla dorosłych w zakresie szkoły podstawowej. Dzięki ich pracy około 10 osób młodzieży celińskiej otrzymało świadectwa ukończenia szkoły podstawowej. Naczelnym zadaniem stało się zniesienie dyskryminacji w kształceniu dzieci z rodzin chłopskich i robotniczych.Z uwagi na trudności lokalowe i kadrowe, uczniowie klasy VII kontynuowali naukę w sąsiednich szkołach w Krynce Łukowskiej  i Dębowicy.

            W następnym roku szkolnym 1945/46 przybyła do pracy trzecia siła - Irena Wolanin, rodem właśnie z Celin. W szkole było nadal 6 oddziałów. Największym problemem było wówczas wynajęcie pomieszczeń na klasy od prywatnych gospodarzy. Swoje żale nauczycielki przedstawiały na zebraniach rodzicielskich i gromadzkich. We wsi była grupa ludzi, którym zależało na szkole. Aby położyć kres bezsensownej tułaczce nauczycieli i dzieci w 1948 roku podjęto decyzję zbudowania szkoły w Celinach. Utworzono Komitet Budowy Szkoły w skład którego oprócz nauczycieli weszli: sołtys Ferdynand Świderski i gospodarz Aleksander Siestrzewitowski. Mieszkańcy Celin ofiarnie pomagali w pracach oraz wspomagali finansowo budowę tej placówki oświatowej, której fundamenty stanęły jeszcze w owym roku 1948. Inicjatywę budowy podjął Bazyli Babiak. Dzięki udziałowi całego społeczeństwa zamierzenia zostały zrealizowane. 15 sierpnia 1952 roku odbyło się oficjalne jej otwarcie.

            W budynku  nowej szkoły mieściły się 4 sale lekcyjne i korytarz. Miejscowa ludność była dumna z dokonanego czynu.       1 września 1960 roku oprócz wspomnianej wyżej kierowniczki Ireny Wolanin w Szkole Podstawowej w Celinach pracowali następujący nauczyciele: Maria Antonowicz, Stefan Jopek, Leokadia Witek, Krystyna Sobkiewicz i Henryk Domański. Do szkoły uczęszczało 116 uczniów.

W lipcu 1961 r. Sejm uchwalił ustawę "O rozwoju systemu oświaty i wychowania" w myśl której wprowadzono 8 - klasową szkołę podstawową, stanowiącą organizacyjną i programową podstawę całego systemu kształcenia i wychowania. Szkoła celińska żegnała po raz pierwszy absolwentów ósmej klasy w roku szkolnym 1966/67.  W związku z wprowadzeniem ośmioletniego obowiązku nauki, liczba uczniów w szkole wzrosła.  Istniejąca dotychczas szkoła stała się znów za ciasna i nie spełniająca stale wzrastających potrzeb W 1964 roku nauczyciele tejże szkoły na zebraniu z rodzicami przedstawili problem, że tutejsza szkoła nie jest gotowa do realizacji kolejnego etapu reformy szkolnej. Brak pomieszczeń i pomocy naukowych może doprowadzić do przeniesienia klas V - VIII do szkoły w Dębowicy. Oświadczenie to wywołało w środowisku żywą reakcję. Nurzyński Stanisław, mieszkaniec Celin, wysunął propozycję rozbudowy szkoły. Dzięki staraniom miejscowej kierowniczki Ireny Jopek społeczeństwo miejscowe otrzymało zgodę na budowę jesienią 1965 r. Rozbudowa przebiegała z wielkimi trudnościami spowodowanymi na przemian albo brakiem materiału albo firmy wykonującej budowę. Staraniem nauczycieli i mieszkańców wsi obiekt szkolny ukończono w 1968 r. Powiększono istniejącą wcześniej szkołę o dwie sale lekcyjne, pomieszczenie na bibliotekę, pokój nauczycielski oraz mieszkanie dla nauczycieli.

                     Wyrosły mury nowej szkoły, a to naniosło na jej kierownictwo i nauczycieli obowiązek podjęcia starań o zakup nowego sprzętu oraz pomocy dydaktycznych. Szkoła staje się coraz bogatsza. Wielkim wydarzeniem we wsi i w szkole staje się doprowadzenie w 1969 roku prądu elektrycznego. Po raz pierwszy zabłysnął on w szkole 19.12.1970 r. Kolejnym wydarzeniem jest zakup telewizora 5.10.1974 r., magnetofonu szpulowego, maszyny do szycia, adaptera. Trwają nadal prace wokół budynku szkolnego. Dokonano ogrodzenia przęsłami i siatką terenu szkoły. Dochód na ten cel pochodził w części od Komitetu Rodzicielskiego, a w części od zakładu opiekuńczego szkoły. W okresie lat 70 - tych zmienia się wielokrotnie kadra pedagogiczna szkoły. Nauczyciele dokształcają się na kursach i odchodzą do lepszych placówek. Na miejscu pozostają ci, którzy swoje życie związali z Celinami, zakładając tu rodziny. Byli to Irena i Stefan Jopek, Leokadia Walendowicz, Teresa Krasuska, Zofia Celińska.

W lipcu 2003 roku "ruszyła" budowa nowej sali gimnastycznej. Postanowiono wykonać tylko halę do gry, rezygnując z zaplecza, co nie było dobrym pomysłem. Uroczystość oddania sali sportowej odbyła się we wrześniu 2004 roku, co połączono z gminnymi dożynkami.

        Od 01.09.2022r. dyrektorem szkoły jest Pani Agnieszka Izdebska.              

KIEROWNICY I  DYREKTORZY SZKOŁY

                                               1918 – Maria Czyż

                                               1940-1944 - Jan Dąbrowski

                                               1944/45 – Krystyna Nowik

                                               1945/46- Halina Wróblówna

                                               1949 – Stanisław Szykut

                                               1950/51 – Tadeusz Kędzior

                                               1951/52 – Władysław Siwiec, Janina Sobkowicz

                                               1952/53/54 – Irena Wolanin

                                               1979 – Stefan Jopek

                                               1983 – Teresa Krasuska

                                               1993 – Andrzej Staniak

                                               2017 – Andrzej Czubaszek

                                               2022- Agnieszka Izdebska